Η εγκυμοσύνη προκαλεί κιρσούς – αλήθεια ή μύθος;
Η συντριπτική πλειοψηφία των γυναικών που αναπτύσσουν κιρσούς και έχουν παιδιά συνδέουν την εμφάνιση των κιρσών με την εγκυμοσύνη τους. Τι συμβαίνει, όμως, πραγματικά στην φλεβική κυκλοφορία κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης;
Γιατί εμφανίζονται κιρσοί κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης;
Η παρουσία της μήτρας και του εμβρύου στην πύελο θεωρείται ότι ασκούν πίεση στις μεγάλες φλέβες που βρίσκονται εκεί και ότι αυτή η πίεση μεταφέρεται στις φλέβες των ποδιών. Η παρατήρηση ότι οι εγκυμονούσες γυναίκες αναπτύσσουν κιρσούς που δεν είχαν πριν την εγκυμοσύνη και το γεγονός οτι η κυοφορούσα μήτρα αποτελεί ένα μεγάλο όγκο στην πύελο έκαναν την διαπίστωση ότι η εγκυμοσύνη προκαλεί κιρσούς να φαίνεται λογική και αδιαμφισβήτητη για πολλά χρόνια.
Το θέμα είναι βέβαια, ότι αν το αίτιο της ανάπτυξης κιρσών ήταν ο μεγάλος όγκος του εμβρύου και της μήτρας που πιέζουν και αποφράσσουν τις φλέβες της πυέλου, τότε το πρόβλημά μας δεν θα ήταν οι κιρσοί αλλά το σημαντικό οίδημα των ποδιών και πιθανώς η ανάπτυξη εν τω βάθει θρόμβωσης λόγω απόφραξης της εκροής του φλεβικού αίματος απο τα πόδια.
Ο πιο σημαντικός λόγος της εμφάνισης κιρσών κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης είναι ότι κατά τη διάρκεια του τρίτου τριμήνου της κύησης, ο όγκος του αίματος που κυκλοφορεί στο σώμα της γυναικάς θα αυξηθεί κατά 40%. Το μεγαλύτερο μέρος αυτού του αυξημένου όγκου αίματος αποθηκεύεται στα πόδια, των οποίων οι φλέβες αποτελούν κατεξοχήν δεξαμενές αποθήκευσης αίματος στο σώμα. Επιπρόσθετα, οι ορμόνες που αυξάνονται κατά τη εγκυμοσύνη επιδρούν στο τοίχωμα των φλεβών επιτρέποντας την διάτασή τους με σκοπό την «φιλοξενία» του επιπρόσθετου όγκου αίματος σε αυτές, χωρίς αύξηση της πίεσης του φλεβικού αίματος.
Έτσι, γυναίκες που έχουν κιρσούς πριν την εγκυμοσύνη αλλά είναι πολύ μικροί για να τραβήξουν την προσοχή, κατά τη διάρκεια της κύησης θα αντιληφθούν την παρουσία τους καθώς οι κιρσοί τους θα διαταθούν υπο την επίδραση των ορμονών και θα γεμίσουν από το επιπλέον αίμα που κυκλοφορεί στα πόδια. Σε μελέτες που πραγματοποιήθηκαν σε κέντρα εξωσωματικής γονιμοποίησης (IVF) στην Αγγλία, οι γυναίκες που εμφάνισαν κιρσούς κατά την διάρκεια της εγκυμοσύνης τους ήταν γυναίκες που είχαν παθολογική λειτουργία των βαλβίδων στις φλέβες τους κατά την αρχική εξέταση με triplex στην οποία υποβλήθηκαν. Καμία από τις γυναίκες με φυσιολογική λειτουργία των βαλβίδων στις φλέβες τους κατά την αρχική εξέταση με triplex δεν ανάπτυξαν κιρσούς κατά την κύηση.
Πώς μπορώ να προλάβω την εμφάνιση κιρσών;
Ευτυχώς, η κατάσταση της φλεβικής κυκλοφορίας στα πόδια βελτιώνεται σημαντικά μετά τον τοκετό αν και σπάνια επανέρχεται στην κατάσταση που ήταν πριν τον τοκετό. Συνήθως μετά απο κάθε εγκυμοσύνη, οι κιρσοί επιδεινώνονται όλο και περισσότερο. Έτσι, κάθε επόμενη κύηση σε γυναίκα που πάσχει απο κιρσούς, θα επιβαρύνει όλο και πιο πολύ τη φλεβική κυκλοφορία, τα συμπτώματα θα είναι πιο έντονα και ο κίνδυνος επιπλοκών μεγαλύτερος.
Οι ελαστικές κάλτσες διαβαθμισμένης συμπίεσης βοηθάνε πολύ στην αντιμετώπιση των συμπτωμάτων και προφυλάσουν απο θρόμβωση. Συνιστάται να φοριούνται κατά τη διάρκεια της ημέρας, απο το πρωί έως το βράδυ. Στις ελαφριές περιπτώσεις οι κάλτσες ριζομηρίου class I (πίεση 18-22 mmHg στα σφυρά) είναι συνήθως αρκετές ενώ για τις πιο βαρειές περιπτώσεις είναι απαραίτητες πιο ισχυρές κάλτσες class II (πίεση 22-30 mmHg στα σφυρά). Πολλές είναι οι γυναίκες που προτιμούν τα ελαστικά καλσόν εγκυμοσύνης. Σε κάθε περίπτωση, οι κοντές ελαστικές κάλτσες έως το γόνατο δεν συνιστώνται, καθώς είναι ιδιαίτερα συνηθισμένο στο σημείο που τελειώνουν να υπάρχουν κιρσοί. Η έντονη πίεση των κιρσών στην περιοχή του γόνατος απο το λάστιχο στο τέλος της κάλτσας είναι πιθανό να οδηγήσει σε θρόμβωση των κιρσών αυτών.
Σε πιο βαριές περιπτώσεις κιρσών και αν ο αγγειοχειρούργος το κρίνει απαραίτητο μπορεί ναι προταθεί χρήση αντιπηκτικών σαν επιπρόσθετη προφύλαξη από την εμφάνιση θρόμβωσης. Η αντιπηκτική αγωγή που χορηγείται συνήθως είναι ηπαρίνη χαμηλού μοριακού βάρους υποδορίως καθώς η χορήγηση αντιπηκτικών απο το στόμα αντενδείκνυται κατά τη διάρκεια της κύησης. Τα προφυλακτικά αυτά μέσα είναι απαραίτητο να συνεχιστούν και κατά τον πρώτο μήνα μετά τον τοκετό.
Η θεραπεία των κιρσών κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης δεν συνιστάται. Η πιο κατάλληλη περίοδος για την έναρξη θεραπείας είναι μετά την πάροδο τριμήνου απο τον τοκετό, όταν δηλαδή η επίδραση της κύησης στις φλέβες θα έχει ελαχιστοποιηθεί και το αποτέλεσμα μιας θεραπείας θα είναι το καλύτερο δυνατό. Η ενδοαυλική θεραπεία των κιρσών με Laser είναι η καλύτερη επιλογή στις μέρες μας. Είναι εξαιρετικά ασφαλής και ανώδυνη θεραπεία ενώ συνδυάζει άριστα αποτελέσματα με την ταχύτερη επιστροφή της ασθενούς στην καθημερινότητα της.
Η καλύτερη θεραπεία όμως είναι η πρόληψη.
Η γενικότερη εντύπωση του κόσμου και, δυστυχώς, και πολλών γιατρών είναι ότι θα πρέπει μια γυναίκα να αναβάλλει για αργότερα τη θεραπεία των κιρσών καθώς μια πιθανή εγκυμοσύνη θα τους επαναφέρει. Αυτό είναι ριζικά λανθασμένο. Το όφελος της θεραπείας πριν απο μια πιθανή εγκυμοσύνη εξασφαλίζει σημαντικά καλύτερη ποιότητα της καθημερινής ζωής κατά τη διάρκεια της κύησης ενώ παράλληλα ελαχιστοποιεί την πιθανότητα επιπλοκών λόγω προβλημάτων στη φλεβική κυκλοφορία των κάτω άκρων.
Η παρουσία της μήτρας και του εμβρύου στην πύελο θεωρείται ότι ασκούν πίεση στις μεγάλες φλέβες που βρίσκονται εκεί και ότι αυτή η πίεση μεταφέρεται στις φλέβες των ποδιών. Η παρατήρηση ότι οι εγκυμονούσες γυναίκες αναπτύσσουν κιρσούς που δεν είχαν πριν την εγκυμοσύνη και το γεγονός οτι η κυοφορούσα μήτρα αποτελεί ένα μεγάλο όγκο στην πύελο έκαναν την διαπίστωση ότι η εγκυμοσύνη προκαλεί κιρσούς να φαίνεται λογική και αδιαμφισβήτητη για πολλά χρόνια.
Το θέμα είναι βέβαια, ότι αν το αίτιο της ανάπτυξης κιρσών ήταν ο μεγάλος όγκος του εμβρύου και της μήτρας που πιέζουν και αποφράσσουν τις φλέβες της πυέλου, τότε το πρόβλημά μας δεν θα ήταν οι κιρσοί αλλά το σημαντικό οίδημα των ποδιών και πιθανώς η ανάπτυξη εν τω βάθει θρόμβωσης λόγω απόφραξης της εκροής του φλεβικού αίματος απο τα πόδια.
Ο πιο σημαντικός λόγος της εμφάνισης κιρσών κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης είναι ότι κατά τη διάρκεια του τρίτου τριμήνου της κύησης, ο όγκος του αίματος που κυκλοφορεί στο σώμα της γυναικάς θα αυξηθεί κατά 40%. Το μεγαλύτερο μέρος αυτού του αυξημένου όγκου αίματος αποθηκεύεται στα πόδια, των οποίων οι φλέβες αποτελούν κατεξοχήν δεξαμενές αποθήκευσης αίματος στο σώμα. Επιπρόσθετα, οι ορμόνες που αυξάνονται κατά τη εγκυμοσύνη επιδρούν στο τοίχωμα των φλεβών επιτρέποντας την διάτασή τους με σκοπό την «φιλοξενία» του επιπρόσθετου όγκου αίματος σε αυτές, χωρίς αύξηση της πίεσης του φλεβικού αίματος.
Έτσι, γυναίκες που έχουν κιρσούς πριν την εγκυμοσύνη αλλά είναι πολύ μικροί για να τραβήξουν την προσοχή, κατά τη διάρκεια της κύησης θα αντιληφθούν την παρουσία τους καθώς οι κιρσοί τους θα διαταθούν υπο την επίδραση των ορμονών και θα γεμίσουν από το επιπλέον αίμα που κυκλοφορεί στα πόδια. Σε μελέτες που πραγματοποιήθηκαν σε κέντρα εξωσωματικής γονιμοποίησης (IVF) στην Αγγλία, οι γυναίκες που εμφάνισαν κιρσούς κατά την διάρκεια της εγκυμοσύνης τους ήταν γυναίκες που είχαν παθολογική λειτουργία των βαλβίδων στις φλέβες τους κατά την αρχική εξέταση με triplex στην οποία υποβλήθηκαν. Καμία από τις γυναίκες με φυσιολογική λειτουργία των βαλβίδων στις φλέβες τους κατά την αρχική εξέταση με triplex δεν ανάπτυξαν κιρσούς κατά την κύηση.
Πώς μπορώ να προλάβω την εμφάνιση κιρσών;
Ευτυχώς, η κατάσταση της φλεβικής κυκλοφορίας στα πόδια βελτιώνεται σημαντικά μετά τον τοκετό αν και σπάνια επανέρχεται στην κατάσταση που ήταν πριν τον τοκετό. Συνήθως μετά απο κάθε εγκυμοσύνη, οι κιρσοί επιδεινώνονται όλο και περισσότερο. Έτσι, κάθε επόμενη κύηση σε γυναίκα που πάσχει απο κιρσούς, θα επιβαρύνει όλο και πιο πολύ τη φλεβική κυκλοφορία, τα συμπτώματα θα είναι πιο έντονα και ο κίνδυνος επιπλοκών μεγαλύτερος.
Οι ελαστικές κάλτσες διαβαθμισμένης συμπίεσης βοηθάνε πολύ στην αντιμετώπιση των συμπτωμάτων και προφυλάσουν απο θρόμβωση. Συνιστάται να φοριούνται κατά τη διάρκεια της ημέρας, απο το πρωί έως το βράδυ. Στις ελαφριές περιπτώσεις οι κάλτσες ριζομηρίου class I (πίεση 18-22 mmHg στα σφυρά) είναι συνήθως αρκετές ενώ για τις πιο βαρειές περιπτώσεις είναι απαραίτητες πιο ισχυρές κάλτσες class II (πίεση 22-30 mmHg στα σφυρά). Πολλές είναι οι γυναίκες που προτιμούν τα ελαστικά καλσόν εγκυμοσύνης. Σε κάθε περίπτωση, οι κοντές ελαστικές κάλτσες έως το γόνατο δεν συνιστώνται, καθώς είναι ιδιαίτερα συνηθισμένο στο σημείο που τελειώνουν να υπάρχουν κιρσοί. Η έντονη πίεση των κιρσών στην περιοχή του γόνατος απο το λάστιχο στο τέλος της κάλτσας είναι πιθανό να οδηγήσει σε θρόμβωση των κιρσών αυτών.
Σε πιο βαριές περιπτώσεις κιρσών και αν ο αγγειοχειρούργος το κρίνει απαραίτητο μπορεί ναι προταθεί χρήση αντιπηκτικών σαν επιπρόσθετη προφύλαξη από την εμφάνιση θρόμβωσης. Η αντιπηκτική αγωγή που χορηγείται συνήθως είναι ηπαρίνη χαμηλού μοριακού βάρους υποδορίως καθώς η χορήγηση αντιπηκτικών απο το στόμα αντενδείκνυται κατά τη διάρκεια της κύησης. Τα προφυλακτικά αυτά μέσα είναι απαραίτητο να συνεχιστούν και κατά τον πρώτο μήνα μετά τον τοκετό.
Η θεραπεία των κιρσών κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης δεν συνιστάται. Η πιο κατάλληλη περίοδος για την έναρξη θεραπείας είναι μετά την πάροδο τριμήνου απο τον τοκετό, όταν δηλαδή η επίδραση της κύησης στις φλέβες θα έχει ελαχιστοποιηθεί και το αποτέλεσμα μιας θεραπείας θα είναι το καλύτερο δυνατό. Η ενδοαυλική θεραπεία των κιρσών με Laser είναι η καλύτερη επιλογή στις μέρες μας. Είναι εξαιρετικά ασφαλής και ανώδυνη θεραπεία ενώ συνδυάζει άριστα αποτελέσματα με την ταχύτερη επιστροφή της ασθενούς στην καθημερινότητα της.
Η καλύτερη θεραπεία όμως είναι η πρόληψη.
Η γενικότερη εντύπωση του κόσμου και, δυστυχώς, και πολλών γιατρών είναι ότι θα πρέπει μια γυναίκα να αναβάλλει για αργότερα τη θεραπεία των κιρσών καθώς μια πιθανή εγκυμοσύνη θα τους επαναφέρει. Αυτό είναι ριζικά λανθασμένο. Το όφελος της θεραπείας πριν απο μια πιθανή εγκυμοσύνη εξασφαλίζει σημαντικά καλύτερη ποιότητα της καθημερινής ζωής κατά τη διάρκεια της κύησης ενώ παράλληλα ελαχιστοποιεί την πιθανότητα επιπλοκών λόγω προβλημάτων στη φλεβική κυκλοφορία των κάτω άκρων.
ΘΕΡΑΠΕΙΕΣ
ΓΙΑΤΙ ΕΜΑΣ
Γιατί δημιουργήσαμε ένα νέο, σύγχρονο Φλεβολογικό Κέντρο, που είναι στελεχωμένο από το πλέον καταξιωμένο ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό και είναι εξοπλισμένο με την πιο σύγχρονη ιατρική τεχνολογία για διάγνωση και θεραπεία των φλεβικών παθήσεων.
Η πολύχρονη εμπειρία μας και η αποκλειστική ενασχόληση με τη θεραπεία των φλεβικών παθήσεων μετουσιώνεται σε πάνω από 3500 επεμβάσεις, έχοντας προσφέρει άριστο λειτουργικό και αισθητικό αποτέλεσμα.
Γιατί θα εκτιμήσουμε μέχρι την τελευταία λεπτομέρεια του φλεβικού σας προβλήματος, χρησιμοποιώντας τα πιο εξειδικευμένα όργανα διαγνωστικού ελέγχου, με απαραίτητο στη συνέχεια τον πλήρη απεικονιστικό έλεγχο με triplex φλεβών.
Γιατί οι θεραπευτικές μας προσεγγίσεις είναι απόλυτα προσαρμοσμένες στο δικό σας πρόβλημα και εγγυώνται την πλήρη αποκατάσταση της οποιασδήποτε φλεβικής σας πάθησης και θα μπορέσετε άμεσα να επιστρέψετε στις καθημερινές σας δραστηριότητες.
Η πολύχρονη εμπειρία μας και η αποκλειστική ενασχόληση με τη θεραπεία των φλεβικών παθήσεων μετουσιώνεται σε πάνω από 3500 επεμβάσεις, έχοντας προσφέρει άριστο λειτουργικό και αισθητικό αποτέλεσμα.